آموزش ساز دهني تصويري

هنگام نواختن ، متوجه تجمع مواد چسبنده و كثيف در هارمونيكا خواهيد شد كه ممكن است تاثير بدي روي كار با ساز نداشته باشد. تميز كردن بيش از حد هم مي تواند آسيب زننده باشد اما پاك كردن گهگاهي آن ضرري ندارد.
تميز كردن بدون باز كردن هارمونيكا
اگر هارمونيكايتان داراي يك شانه پلاستيكي است مي توانيد آن را با آب هم دماي محيط شسته و بگذاريد خشك شود.
باز كردن هارمونيكا
براي تميز كردن بيشتر، مي توانيد در پوش ساز را باز كرده، شانه را برداريد و آن را با آب، صابون و يك مسواك قديمي تميز كنيد. اما مطمئن شويد تمام صابون را از شانه پاك كرده ايد زيرا هارمونيكا را با دهان مي نوازيد و ممكن است مزه صابون برايتان آزار دهنده باشد. اگر جنس شانه، چوبي بود فقط آن را با مسواك تميز كنيد. از آب و صابون استفاده نكنيد. مي توانيد از آب و صابون براي شانه فلزي استفاده كنيد، اما از خشك شدن كامل آن اطمينان پيدا كنيد تا زنگ نزند.
مي توانيد صفحه درپوش را با همين متدها تميز كنيد. صفحات زبانه ها را هم به همين روش منتهي بدون مسواك تميز كنيد. كيت هاي متنوع همراه با قلم موها و اقلام ديگر براي تميز كردن هارمونيكا وجود دارند كه مي توانيد آنها خريداري كنيد.

توضيح تكنيك بندينگ در قالب كلمات كار سختي است، در سايتهاي مختلف ويدئوهاي بسياري در اين زمينه وجود دارد كه مي توانيد با مشاهده آنها بيشتر با اين تكنيك آشنا شويد.

نواختن “بندها” با استفاده از متد TILT يا كج كردن
با مكش حفره شماره 4 شروع كنيد (مي توانيد با هر نتي كه مي خواهيد شروع كنيد اما به نظر مي رسد شروع كار با شماره 4 ساده تر است). به ياد داشته باشيد كه براي بند كردن نت، بايد زاويه جريان هوا روي زبانه را تغيير دهيد. پس بياييد تقلب كنيم و به جاي تغيير زاويه جريان هوا با تغيير حالت دهان، زبان و گلو، زاويه هارمونيكا را تغيير دهيم.
هارمونيكا را از دو طرف نگه داريد و سپس حين نواختن نت حفره شماره 4، عمل مكش را انجام دهيد. قسمت عقبي هارمونيكا را به سمت بيني تان كج كنيد. مطمئن شويد كه وقتي هارمونيكا را به سمت بالا كج مي كنيد، مي توانيد به مكش هوا از طريق هارمونيكا ادمه دهيد.
اجازه ندهيد سر، دهان و زبانتان همراه با جريان هوا به دنبال زاويه هارمونيكا كج شوند يا اثر كج كردن ساز را در مرحله اول خنثي كنيد.
به ياد داشته باشيد كه شما بايد زاويه جريان هوا را در امتداد زبانه اي كه نت را بِند مي كند، تغيير دهيد. اين ترفند كه از نظر فيزيكي هارمونيكا را به سمت بالا كج مي كند، همان تغيير زاويه اي را ايجاد خواهد كرد كه شما بايد به تدريج با دهان، زبان و دهني ساز ياد بگيريد. اگر هارمونيكا از دهنتان بيرون آمد، دوباره شروع كنيد و مطمئن شويد هارمونيكا فاصله كافي با دهانتان را دارد تا دوباره خارج نشود.
نكات كج كردن هارمونيكا: زبانه در هر حفره نيازمند زاويه اي متفاوت است تا يك بند حاصل شود. به طور كلي اين زوايا بايد به صورت زير باشند:

• مكش در حفره شماره چهار، تقريبا تغيير زاويه 45 درجه اي جريان هوا را مي طلبد.
• مكش در حفره شماره 2، تقريبا تغيير زاويه 75 درجه اي جريان هوا را مي طلبد
• مكش در حفره شماره ،3 زاويه اي بين 45 تا 90 درجه را مي طلبد.

با تكنيك كج كردن تمرين كنيد تا تغييري در نواك ايجاد كنيد. وقتي شروع به گرفتن يك بند مي كنيد، به اين كار ادامه دهيد تا بتوانيد تغيير قابل توجهي در نواك ايجاد كنيد. اگر از طريق بند كردن نتوانستيد در حفره شماره 4 نواك مورد نظر را ايجاد كنيد، سراغ حفره ديگري برويد. اگر يك جلسه تمرين نتيجه نداد، آن را به فردا موكول كنيد و دوباره تمرين كنيد. در انجام اين كار زود تسليم نشويد.
نواختن نتهاي بِند بدون كج كردن هارمونيكا (روش توصيه شده)
پس از اينكه توانستيد با به كارگيري متد كج كردن هارمونيكا، نت هايي كه با روش بندينگ حاصل مي شوند را اجرا كنيد، زمان آن است كه ياد بگيريد چطور همان صدا را بدون كج كردن ساز ايجاد كنيد. كج كردن ساز روش خوبي براي ايده گرفتن جهت بندينگ است اما اگر دائما هارمونيكا را به اطراف كج كنيد، قادر نخواهيد بود آهنگهاي زيادي را اجرا كنيد. حالا شما بايد ياد بگيريد شكل دهان و زبانتان را براي شبيه سازي همان تغيير جريان هوايي كه با كج كردن ساز ايجاد مي كرديد، تغيير دهيد.
اين روش يكي از سخت ترين تكنيك ها به لحاظ توصيفي است (افراد مختلف، يك روند يكسان را متفاوت توصيف مي كنند) اما در اين مقاله به زبان ساده اين روش توضيح داده شده است:

• با اجراي مكش يك تك نت شروع كنيد.
• فك پايينتان را كمي به سمت جلو هل دهيد.
• نوك زبانتان را مقابل دندانهاي جلوي پايينتان قرار دهيد.
• زبانتان را به سمت سقف دهانتان قوس دهيد.( اما خيلي هم زبان را تا نكنيد كه باعث قطع جريان هوا شود)هوا را كمي شديدتر به بيرون بكشيد تا تيزي زاويه جريان هوايي كه توسط تغييرات زبان و فك ايجاد شده، جبران شود.
• احتياط: خيلي با شدت عمل مكش را انجام ندهيد زيرا ممكن است در انجام تكنيك بندينگ، از حالت مكش رد شده و Overdraw را اجرا كنيد.
• تا جايي كه ممكن است به طور همزمان اين كار را براي حفره هاي 2، 3، 4 و 5 انجام دهيد.
• براي تغيير نواك به ساز گوش دهيد.
• كار تمام است!بلافاصله پس از انجام تكنيك بندينگ، فك و زبانتان را ريلكس كنيد.
• زبانتان را به جاي اولش برگردانيد (پايين دهان).

به مكش ادامه دهيد و نت بايد به صداي تك نت واضح عادي اش برگردد.
براي بندينگ يك نت، تنها به دو چيز نياز است:
كنترل نفس خوب و قابليت جابه جايي يا تغيير جريان هوا.

بندينگ هارمونيكا در ابتدا كار سختي است اما يكبار كه انجام دهيد، آسان مي شود. اگرچه، اين كاري نيست كه يك مبتدي از پس آن بر بيايد. مطمئن شويد مي توانيد تمام موارد ذكر شده در قسمتهاي قبل به ويژه نواختن نتهاي تك را قبل از بندينگ ساز، اجرا كنيد.
از تكنيك بندينگ براي تغيير دادن نواك يك نت استفاده مي شود. اگر در حين دم و بازدم فرم دهان را تغيير دهيد، سرعت زبانه اي كه مي لرزد و نواك نتي كه اجرا مي شود تغيير مي كند. بندينگ در درجه اول هنگام نواختن هارمونيكاي بلوز مورد استفاده قرار مي گيرد.
رايجترين روش بِند، نوع مكش به ويژه در نتهاي پايين تر است. اگرچه تكنيك هاي بند به روش دمش، Overblow و Overdraw وجود دارند.

و حالا به مشكلي كه بيشتر هارمونيكانوازان مبتدي با آن روبرو هستند، مي پردازيم. ممكن است با وجود نمودار، نواختن هارمونيكا به نظرتان ساده بيايد اما اگر در سازتان بدميد، سه نت بيرون مي آيد!
در اين بخش به نحوه نواختن يك نت مي پردازيم.
متد غنچه كردن لب ها: براي نواختن به اين صورت، ابتدا لبها را شل كنيد. اگر دم يا بازدم كنيد، چندين نت مي شنويد. حالا لبهايتان را به طرف بيرون فشار دهيد، تقريبا طوريكه انگار مي خواهيد كسي را ببوسيد. تمرين كنيد تا زمانيكه بتوانيد يك نت واضح و واحد بنوازيد. حالا در همان حالت بمانيد. شايد نگه داشتن لبها در اطراف هارمونيكا بهتر از گذاشتن آن روي ساز باشد. شايد دور نگه داشتن هارمونيكا كاملا مضحك به نظر برسد، اما روش درست همين است.
ممكن است در وهله اول كار سختي به نظر برسد، اما وقتي لِم آن دستتان آمد (كه زمان زيادي هم طول نمي كشد) متد بسيار كارآمدي خواهد بود.
متد زباني: دهانتان را شل كنيد تا چندين حفره را با هم پوشش دهيد، سپس آن حفره هايي كه نمي خواهيد را با زبان بپوشانيد. اين تكنيك كه اغلب براي نتهاي جدا به كار مي رود به شما اين امكان را مي دهد تا دو نتي كه مستقيما نزديك هم نيستند را با گذاشتن زبان در ميان آنها بنوازيد.
اينكه كدام شيوه را به كار مي بريد، به خودتان بستگي دارد.

اگر در سوراخهاي هارمونيكا فوت كنيد، يكي يكي از چپ به راست نتهاي 1 و 3 و نتهاي آكورد ماژور (يعني C، E، G در كليد C) كه سه بار تكرار مي شود (همچنين يك C بالا در انتها) را مي شنويد. انجام اين كار به تنهايي چيز جالبي از آب در نمي آيد، زيرا تنها يك آكورد است.
به همين دليل است كه نواختن هارمونيكا تركيبي از دم و بازدم ها (كه به آن دمش و مكش هم مي گويند) را مي طلبد. اگر در سوراخ شماره 4 فوت كنيد، صداي نت C را خواهيد شنيد. حالا اگر عمل مكش هوا را انجام دهيد، نت به D تبديل مي شود. دمش در سوراخ بعدي نت E و مكش در آن نت F را به وجود مي آورد. دمش در سوراخ 6 ام، نت G و مكش در آن نت A را ايجاد مي كند. در اين مرحله احتمالا مي توانيد حدس بزنيد اگر در حفره 7 ام فوت كنيد چه نتي اجرا مي شود، نت B درست است؟ اما بايد بگويم كه اينطور نيست و شما صداي نت C را خواهيد شنيد. و با مكش صدا B را مي شنويد. همانطور كه مي بينيد، الگوي مشخصي براي دمش و مكش يك هارمونيكا وجود ندارد. سه حفره عجيب و غريب شماره هاي 2، 7 و 10 هستند كه برخلاف الگوي بالا، با دميدن در آنها نت به جاي اينكه بالا برود، پايين مي آيد.
كمي گيج كننده به نظر مي رسد، نه؟ نمودار بالا چيدمان نت ها را واضح تر نشان مي دهد.