دوشنبه ۲۴ شهریور ۰۴

اموزش موسيقي

معرفي و آشنايي با انواع سازهاي موسيقي

يادگيري مقياس هاي گيتار به اهداف شما به عنوان نوازنده گيتار بستگي دارد. همچنين سبك موسيقي كه مي خواهيد ياد بگيريد نيز مهم است. اگر به موسيقي بلوز علاقه مند باشيد بايد مقياس هاي پنتاتونيك و بلوز را ياد بگيريد.
اگر به راك و پاپ علاقه داريد، بايد مقياس هاي پنتاتونيك و دياتونيك (ماژور طبيعي ومينور) را ياد بگيريد. اگر به گيتار جاز علاقه مند هستيد، بايد تمام مقياس هاي پنتاتونيك، تمام مد هاي دياتونيك، مينور هارمونيك و مينور ملوديك را ياد بگيريد. همچنين مقياس ديميليش.
6 مقياس گيتار وجود دارند كه گيتاريست هاي ليد بايد ياد بگيرند:
1-مقياس مينور پنتاتونيك
2-مقياس بلوز
3-مقياس مينور طبيعي (مد ائولين)
4-مقياس ماژور طبيعي (مد يونين)
5-مقياس دورين (مد دورين)
6-مقياس ميكسوليدين (مد ميكسوليدين)
مقياس هاي گيتار
در موسيقي غربي، 12 نت وجود دارد كه از مقياس كروماتيكب دست مي آيند. از هر يك از اين نت ها مي توان مقياسئهاي مختلفي بدست آورد.
بنابراين، يك مقياس گيتار گروهي از نت ها است كه با گام هاي مختلف مانند تمام و نيم تن ( در حالت معمول) و غيره از هم جدا مي شوند.
به عنوان مثال، از آنجا كه 12 نت مختلف وجود دارد، 12 مقياس مينور پنتاتونيك يا 12 مينور طبيعي، ماژور، مينور هارمونيك و غيره خواهيم داشت.
همچنين از هر نت از اين مقياس ها يك مقياس يا مد متفاوت بدست مي آيد. اجازه دهيد ببينيم در بعضي از اين مقياس ها چه اتفاقي مي افتد.
مقياس ماژور طبيعي داراي 7 نت است، كه در C عبارتند از: C D E F G A B ، و از هر كدام از اين نت ها مقياس يا مد جديدي بوجود خواهد آمد. مانند زير:
از D : D E F G A B C (به اين مقياس مد دورين گفته مي شود)
از E : E F G A B C D  (به اين مقياس مد فريجين گفته مي شود)
از F : F G A B C D E (به اين مقياس مد ليدين گفته مي شود)
از G : G A B C D E F  (به اين مقياس مد ميكسوليدين گفته مي شود)
از A : A B C D E F G (به اين مقياس مد آئولين گفته مي شود)
از B : B C D E F G A (به اين مقياس مد لوكرين گفته مي شود)

در موسيقي غربي ، 12 نت وجود دارد كه در فاصله نيم تن قرار دارند. تمام اين نت ها در مقياس كروماتيك ارائه مي شوند.
مقياس كروماتيك در گيتار چيست؟
مقياس كروماتيك در گيتار، نقش هاي مختلفي دارد.
اول اينكه، يك ابزار عالي براي يادگيري تمام نت هاي fretboard است.
دوم اينكه، وسيله اي است براي تمرين تكنيك ها. مقياس كروماتيك، يكي از اولين تمرين هاي فني است كه هر مبتدي بايد آن را ياد بگيرد و تمرين كند. همچنين براي بالا رفتن سرعت، كروماتيك در سراسر fretboard اجرا مي شود و به ساختن يك تكنيك قوي با هر دو دست كمك مي كند.
و سوم اينكه، خطوط كروماتيك در بداهه نوازي جاز يا جاز استفاده مي شوند. و به عنوان تن هاي پسينگ نيز شناخته مي شود.

مقياس هاي زيادي وجود دارند. رايج ترين آنها در موسيقي پاپ عبارتند از:

  • مقياس هاي پنتاتونيك
  • مقياس بلوز
  • ماژورطبيعي
  • مينور طبيعي
  • مينور هارمونيك
  • مقياس مينور ملوديك
  • مقياس ديميليش
  • مقياس تن كامل
  • مقياس كروماتيك

هر يك از اين مقياس ها داراي مقياس يا مدهاي نسبي خود هستند، مانند دورين، ميكسوليدين، ليدين و غيره.
همچنين مقياس هاي ديگر از موسيقي شرقي، مانند مقياس هيروتشي، كوموي و غيره نيز وجود دارد.
در نتيجه مي توان گفت كه صدها مقياس وجود دارد، و دانستن همه آنها تقريباً غيرممكن است.
بنابراين بهتر است با مفيدترين مقياس ها آشنا شويد. مانند مقياس هاي پنتاتونيك و دياتونيك و مد هاي آنها.

در موسيقي 12 نت وجود دارند، بنابراين از هر يك از اين نت ها مي توانيم مقياس هاي مختلفي بدست آوريم. به عنوان مثال، مقياس ماژور. يك مقياس ماژور داراي نت هاي زير است،
C, C#(orDb), D, D#(or Eb), E, F, F#(or Gb), G, G#(or Ab), A, A# (or Bb) and B.
مقياس ماژور يك مقياس دياتونيك است كه از تن كامل و نيمه ساخته شده است و داراي هفت نت يا درجه مي باشد. ساختار آن عبارت است از: ريشه يا تونيك، 2 ماژور، 3 ماژور، 4 كامل، 5 كامل، شش و هفت ماژور. به عنوان مثال در C: C D E F G A B
در گيتار چند مقياس وجود دارد؟

بله، مقياس ها بسيار مهم هستند زيرا به شما كمك مي كنند تا نت هاي هر توناليته را درك كنيد. علاوه بر اين از آنها براي نواختن ملودي ها و بداهه نوازي استفاده مي شود.
يكي از سوالات متداول گيتاريست هاي مبتدي اين است كه “آيا مقياس هاي گيتار مهم هستند؟”
البته كه هستند! حداقل آشنايي با مهمترين مقياس ها مانند پنتاتونيك و مقياس طبيعي ماژور و مينور بسيار مهم و ضروري است.
آشنايي با نت هاي مقياس به شما كمك مي كند تا درباره هر توناليته بيشتر بدانيد و البته براي نواختن گيتار ليد لازم است.

يادگيري مقياس هاي گيتار اولين قدم است. از اينجا به بعد همه چيز به ميزان تمرين شما بستگي دارد.
حتي اگر از تمام اين مقياس ها استفاده نكنيد، خوب است كه حداقل با آنها آشنايي داشته باشيد زيرا دانش شما را درباره گيتار بيشتر مي كنند.
اين مقياس ها را به مدت يك هفته (هر روز) تمرين كنيد.
سوال هاي متداول
6 مقياس متداول گيتار
1-مقياس مينور پنتاتونيك
2-مقياس مينور طبيعي (مد Aeolian )
3-مقياس ماژور طبيعي (مد Ionian )
4-مقياس بلوز
5-مقياس دورين (مد دورين)
6-مقياس ميكسوليدين (مد ميكسوليدين)
1-مقياس پنتاتونيك:
يك مقياس 5 نت است، از اين رو پنتاتونيك ناميده مي شود.
اين مقياس يكي از پركاربردترين نمونه ها است زيرا كاربرد آن بسيار ساده است. همچنين بيشترين كاربرد را در موسيقي بلوز دارد. مقياس پنتاتونيك از يك ريشه، يك 3 مينور، 4 كامل، 5 كامل و يك 7 مينور ساخته شده است. در Aمينور، نوت ها عبارتند از:
A, C, D, E, G
اين مقياسي است كه شما مي توانيد بسته به متن موسيقي از آن براي بداهه نوازي يك آكورد 7 مينور يا 7 داميننت استفاده كنيد.
2-مقياس مينور طبيعي (مد Aeolian)
يك مقياس دياتونيك است، يعني يك مقياس هپاتونيك است كه داراي 7 نت مي باشد، كه از تن هاي كامل و نيمه ساخته شده است. مينور طبيعي يكي از مقياس هاي بسيار پركاربرد در موسيقي پاپ است و از يك ريشه يا تونيك، يك 2 ماژور، يك 3 مينور، يك 4 كامل، يك 5 كامل، يك 6 مينور و يك 7 مينور ساخته مي شود. در A مينور، نوت ها عبارتند از: A, B, C, D, E, F and G
اين مقياسي است كه بسته به متن موسيقي، براي بداهه نوازي يا تكنوازي آكورد مينور يا 7 مينور مي توانيد از آن استفاده كنيد.
3-مقياس ماژورطبيعي (مد Ionian)
يك مقياس شبيه به مينور طبيعي است، هر دو دياتونيك و داراي 7 نوت هستند. تفاوت بين آنها 3 ، 6 و 7 است كه ماژور هستند. بنابراين از يك ريشه يا تونيك ، يك 2 ماژور، يك 3 ماژور، يك 4 كامل، يك 5 كامل، يك 6 ماژور و يك 7 ماژور ساخته شده است. در A ماژور، نوت ها عبارتند از:
A, B, C#, D, E, F# ,G#
اين مقياسي است كه مي توانيد بسته به متن موسيقي، براي بداهه نوازي يا تك نوازي يك آكورد ماژور يا 7 ماژور ار آن استفاده كنيد.
4-مقياس بلوز
اين در واقع يك مقياس پنتاتونيك با اضافه كردن يك 4 اگمنت يا 5 ديمينيش است. اين مقياس در موسيقي بلوز بسيار متداول است. و از يك ريشه، يك 3 مينور، 4 كامل ، 4 اگمنت، 5 كامل و 7 مينور ساخته مي شود. در A مينور، نت ها عبارتند از: A, C, D, D#, E and G
اين مقياس بسته به متن موسيقي، براي بداهه نوازي يا تك نواري آكورد مينور يا داميننت استفاده مي شود.
5-مقياس دورين (مد دورين)
اين يكي از مد هايي است كه از مقياس طبيعي ماژور يا مينور حاصل مي شود. اساساً يك مقياس مينور با يك 6 ماژور است. بنابراين اين مقياس يا مد از يك ريشه يا تونيك، يك 2 ماژور، 3 مينور، 4 كامل، 5 كامل، 6 ماژور و 7 مينور تشكيل مي شود. در A دورين، نت ها عبارتند از:
A, B, C, D, E, F# and G
اين مقياس بسته به متن موسيقي، براي بداهه نوازي يا تكنوازي يك آكورد مينور يا مينور 7 استفاده مي شود.
6-مقياس ميكسوليدين (مد ميكسوليدين)
يك مد ديگر كه از مقياس طبيعي ماژور يا مينور حاصل مي شود. اين يك مقياس ماژور با يك 7 مينور است. بنابراين مقياس ميكسوليدين از يك ريشه يا تونيك، يك 2 ماژور، يك 3 ماژور، يك 4 كامل، يك 5 كامل، يك 6 ماژور و يك 7 مينور ساخته مي شود. درA ميكسوليدين، نت ها عبارتند از:
A, B, C#, D, E, F# and G
اين مقياسي است كه براي بداهه نوازي يا تكنوازي آكورد 7 داميننت استفاده مي شود.

تب گيتار از چند جهت با نمودار معمول آكورد متفاوت است. نمودار آكورد محل اجراي فرت را روي هر يك از سيم ها براي آكورد زدن نشان مي دهد و به شما مي گويد كه از كدام انگشت استفاده كنيد.
نمودار آكورد ممكن است در تبلچر گيتار گنجانده شود و بطور معمول در متن ترانه قرار مي گيرد تا زمان تغيير شكل آكورد ها را نشان دهد.

نمودار آكورد تنها 3 تا 4 نت مشخص را نشان مي دهد كه داراي آكورد خاصي هستند. البته نسخه صحيح آهنگ ممكن است به نت هاي واحد نياز داشته باشد نه در آكورد اصلي يا آرپژو ( رويه اي كه براي اجراي نت هاي واحد در آكورد بكار مي رود)كه توصيه نمي شود.
از اينرو نمودارهاي آكورد معمولاً با گيتار ارائه مي شود تا هنرجو ي مبتدي ياد بگيرد كه چگونه از آكوردهاي اصلي عبور كند و هماهنگ اجرا كند.

هنرجويان مبتدي كه مي خواهند تب گيتار را بخوانند بايد همه اين شش سيم و محل هاي مختلف فرت آنها را بشناسند. اين امر به آنها كمك مي كند نت هاي مناسب براي اجرا را هنگام استفاده از گيتار به عنوان راهنما پيدا كنند.

يادگيري خط هاي حامل تب گيتار

گروه خط هاي حامل تب گيتار به نظر شبيه خط هاي حامل بكار رفته در نت نويسي معمول هستند. مهم ترين تفاوت آنها اين است كه نشانه هاي خط هاي حامل تب گيتار به سيم ها اشاره دارند نه به نت هاي واقعي.
بالاترين خط سيم نت بالاي E و پايين ترين خط سيم نت پايين E را نشان مي دهد. تبلچر نواختن گيتار را براي تازه كارها آسان مي كند و با داشتن علامت TAB با نت نويسي معمول اشتباه گرفته نمي شوند.

يادگيري فرت هاي گيتار

فرت هاي گيتار به نوار هاي فلزي اطلاق مي شوند كه در امتداد فرت برد از بالا به پايين كار مي كنند.
احتمالاً اكثر گيتارها 19 الي 24 فرت دارند. هر فرت با يك نت يا حتي يك نيم پرده از ديگري متفاوت است (كه نيم گام هم گفته مي شود). 12 نت( يا فرت) در اُكتاو وجود دارد و بسياري از گيتارها روي سطح دسته و اطراف فرت برد نشانه گذاري هايي دارند. اين نشانه ها معمولاً در سومين، پنجمين، هفتمين، نهمين و دوازدهمين فرت هستند كه به نوازنده كمك مي كند تا به سرعت محل فرت ها را بعد از نواختن بشناسد.
يادآوري: هنگامي كه سيم هاي گيتار را بررسي مي كنيد، سيم هاي فرت دار با شماره ها و خط هاي آزاد با عدد صفر مشخص مي شوند. اين به شما كمك مي كند تا با شماره هاي موجود تكنيك فرتينگ را اجرا كنيد. مي توانيد سيم را انتخاب يا با نوك انگشتانتان بنوازيد.
يادگيري آكوردهاي تب گيتار

آكوردها هيچ علامت خاصي ندارند، اما به واسطه موقعيتشان خيلي سريع شناخته مي شوند. هنگامي كه چند رديف نت تنظيم شده با هم نواخته مي شوند، آكورد توليد مي شود. هنگامي كه نت هاي آكوردي به سرعت و پشت سر هم (آرپژو) نواخته شود به نظر يك نت واحد مي آيد حتي اگر آكورد را با تكنيك فرت نواخته باشيد.

يادگيري ريف هاي تب گيتار

بسياري از ترانه هاي راك از ريف تشكيل شده اند. ريف ها معمولاً تركيبي از نت ها و بخشي از آكورد هستند( به عنوان مثال، پاوركوردها). قوانين كلي استفاده از گيتار براي اجرا به صورت زير است: اگر چند نت در يك رديف قرارگرفتند دقيقاً در همان لحظه آنها را اجرا كنيد.

قبل از ورود به مبحث تب ها بياييد مطمئن شويم كه با 3سيستم اصلي شماره گذاري كه نوازندگان گيتار بايد به آنها توجه داشته باشند، آشنايي داريد.
فرت ها: فرت ها به نوارهاي فلزي روي دسته گيتار گقته مي شوند. اگر راست دست هستيد، فرت اول در دورترين نقطه از سمت چپ شما قرار گرفته است. فرت پاييني نسبت به اولين فرت، دوم و بدين ترتيب تا آخر ادامه دارد. يادگيري محل قرار گيري فرت ها نسبتا ساده است، اما هنگام يادگيري گام ها و آكوردها آموختن آنها ضروري و مهم است.
انگشتان: سيستم شماره گذاري براي دستي كه با آن تكنيك فرتينگ را انجام مي دهيد نه تنها بطور فوق العاده آسان است بلكه اهميت زيادي نيز دارد. شماره گذاري از انگشت اشاره به عنوان انگشت اول شروع و سپس انگشت وسط، شماره دو؛ انگشت انگشتر/حلقه ، شماره سه و به همين ترتيب تا انگشت چهارم ادامه دارد. مجدداً، شماره گذاري بسيار ساده اما ضروري است اگر يادگيري محل قرار دادن دست هاي خود را براي نواختن آكورد شروع كرده ايد.
سيم ها: آخرين فرآيند شماره گذاري در واقع مربوط به سيم هاي آزاد گيتار است. اولين سيم نازكترين و ششمين سيم ضخيم ترين اين مجموعه است. به خاطر سپردن آن تقريباً ساده است.

بعد از كشف تب هاي گيتار يادگيري نواختن گيتار بسيار آسانتر شد و من به تدريج از اين روند لذت مي بردم.
حالا مي خواهم شما را هم با نحوه خواندن تب هاي گيتار آشنا كنم. مسلماً اين مبحث موضوعي بزرگ و گسترده است اما اگر خواندن پارتيتورهاي سنتي براي شما سخت است مي توانيد با اصول اوليه شروع كنيد و در آنجا سريع آنها را ترجمه و هماهنگ سازي نماييد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اصول اوليه نواختن گيتار، مي توانيد مطالب ديگر ما در مورد بهترين شيوه نواختن گيتار براي افراد تازه كار را مطالعه كنيد.